تنبلی چشم

آمبلیوپی یا تنبلی چشم

آمبلیوپی چیست؟ · شیوع آمبلیوپی چگونه است؟ · علت وعلائم آمبلیوپی چیست؟ · آیا آمبلیوپی قابل درمان است ؟ · درمان آمبلیوپی چیست ؟ · تا چه سنی آمبلیوپی قابل درمان است ؟ · آمبلیوپی در بچه ها چگونه درمان می شود؟ · اهمیت پوشاندن چشم چیست ؟ برای دیدن بروشور بر روی لینک کلیک کنید.

آمبلیوپی چیست ؟ نام دیگر آمبلیوپی ، تنبلی چشم  یا lazy eye است . مغز و چشم برای ایجاد بینائی خوب باهم کار می کنند . نوری که داخل چشم می شود با ایجاد سیگنالهای عصبی از طریق عصب بینائی به مغز می رود . تنبلی چشم یک اصطلاح پزشکی است و زمانی به کار می رود که دید یکی از چشمها کاهش یافته است و علت آن عدم تکامل نرمال سلولهای بینائی قشر مغز است . خود چشم به تنهایی مشکلی ندارد اما به طور طبیعی کارایی ندارد .  شیوع آمبلیوپی چگونه است ؟ آمبلیوپی شایعترین علت کاهش بینائی در بچه هاست. شرایطی که تقریباً در 2 تا 3 بچه از هر 100 نفر وجود دارد . تخمین زده شده که تقریباً 3% بچه ها در آمریکا درجاتی از اختلال بینائی به علت آمبلیوپی را دارند ، مگر اینکه در اوایل طفولیت تحت درمان موفقی قرار گرفته باشند . آمبلیوپی در صورت عدم درمان تا دوران بزرگسالی باقی می ماند و شایعترین علت اختلال بینائی یک چشمی در بچه ها و بالغین جوان و میانسال  می باشد . علت و علائم آمبلیوپی چیست ؟ آمبلیوپی توسط هر شرایطی که تکامل یا استفاده از بینائی طبیعی چشم را تحت تاثیر قرار دهد ، ایجاد  می شود . مثلاً می تواند به علت استرابیسم (لوچی) که یک عدم تعادل در قرارگیری دو چشم است ، ایجاد شود . لوچی می تواند باعث انحراف چشمها به داخل ، خارج، بالا یا پایین شود . گاهی آمبلیوپی  به علت شرایطی مثل آب مروارید در چشم ایجاد می شود.  آیا آمبلیوپی  قابل درمان است ؟ طی 6 سال اول زندگی ، سیستم بینایی خیلی سریع رشد وتکامل می یابد و ارتباطات پیچیده أی بین چشم و مغز ایجاد می شود . ما هنوز هم اطلاعات لازم  برای ایجاد این ارتباطات چشم به مغز در بچه های بزرگتر و بالغین نداریم ,لذا موفقیت در درمان آمبلیوپی به سن بیمار وابسته است . درمان آمبلیوپی چیست ؟ اغلب والدین به اشتباه امیدوارند که تنبلی چشم فرزندشان تنها با عینک بهبود یابد ، اما عینک به تنهایی در درمان آمبلیوپی موثر نیست . چشمی که به کار گرفته نشود ، گیرنده های مغزی کمتری را فعال می کند و لازم است این گیرنده های مغزی دوباره به کار گرفته شوند . این امر از طریق بستن یک چشم و اصلاح عامل تنبلی چشم در سنین پایین انجام  می شود . تا چه سنی تنبلی چشم قابل درمان است ؟ تنبلی چشم که ناشی از قرارگرفتن کدورت در مسیر بینائی است باید در چند ماه اول شروع کدورت در چشمها درمان شود . اگر تنبلی چشم ناشی از انحراف چشم باشد در صورتیکه درمان قبل از سه الی چهار سالگی انجام شود ، موثرتر خواهد بود . البته در بچه های بزرگتر هم ممکن است تا حدودی بینائی بهبود یابد. آمبیلوپی در بچه ها چگونه درمان  می شود ؟ اگر درمان آمبلیوپی در اوایل دوران کودکی یعنی قبل از 7 سالگی انجام شود،  خیلی موثرتر خواهد بود . درمان آمبلیوپی ، استفاده و کارکردن با چشمی است که کاهش بینائی دارد . دو راه برای این منظور وجود دارد :                            1- آتروپین : یک قطره از دارویی به نام آتروپین یکبار در روز در چشم قوی تر ریخته می شود تا حدی که بینائی فرد رامختل و تار کند تا کودک مجبور شود چشم مبتلا به آمبلیوپی را بکار برد . درمان با آتروپین بینائی  را در چشم ضعیف تر تحریک می کند و به تکامل قسمتی از مغز که  مسئول درک بینائی است ،کمک می کند . 2- بستن چشم یا پچ کردن : با یک پچ یکنواخت و چسبنده چشم قوی تر را برای چند هفته تا چند ماه  طی یک برنامه خاص می بندند. این  درمان طفل را مجبور به استفاده از چشم آمبلیوپ (تنبل ) می کند . بستن باعث تحریک چشم  ضعیف تر به عمل بینائی شده و به تکامل قسمتی از مغز که مسئول درک بینائی است  کمک  می کند . برای اینکه عمل بستن چشم موثرتر باشد باید حداقل شش ساعت در روز چشم بسته باشد ، مگر اینکه پزشک مربوطه توصیه دیگری کرده باشد . بستن چشم هنوز هم به عنوان روش استاندارد درمان تنبلی چشم تلقی می شود . اهمیت پوشاندن چشم چیست؟ ممکن است پوشاندن چشم جهت درمان تنبلی چشم مشکل باشد اما شما باید نتیجه نهایی آن را به خاطر داشته باشید: شما به فرزندتان یک هدیه عالی می دهید یعنی توانایی خوب دیدن با هر دوچشم که در طول زندگی ادامه می یابد و گاهی باعث برطرف شدن انحراف چشم می شود  ، شانس اشتغال وکارایی کودک در آینده بیشتر می شود و خطر کوری نیز کمتر می شود. چه زمانی مناسب برای پوشاندن چشم است ؟ بهتر است زمانیکه یکی از والدین فرصت دارد تا زمان کافی را باکودک بگذراند ، پوشاندن چشم آغاز شود اغلب ساعات و روزهای اول پوشاندن چشم مشکلتر است و کودک مجبور است چشم ضعیف تر را به کار برد و با احساس عدم  شناخت و آگاهی از این تجربه جدید مقابله کند . هرچند که آگاهی معلم مدرسه از مشکل چشمی کودک شما لازم است اما شروع پوشاندن چشم در مدرسه کار مناسبی نیست . روزهای پایان هفته و تعطیلات معمولاً بهترین زمان شروع بستن چشم است .  به کودک اجازه دهید کارهای مورد علاقه اش را انجام دهد و بینایی کودک را با فعالیتهایی نظیر دیدن یک برنامه تلویزیونی مطلوب ،  بازی های ویدئویی یا بازی با یک پازل تحریک کنید . در ابتدا بازی کردن یا شرکت در سایر فعالیتهای خارج از منزل مشکل است . دادن جایزه برای پوشاندن چشم و مجازاتهای کوچک برای نپوشاندن چشم ، ایرادی ندارد . زیرا تلاش شما  برای ایجاد یک بینایی خوب در فرزندتان است ، مسئله أی که در آینده ، اعتماد به نفس ، ظاهر و حتی اشتغال وی موثر خواهد بود. چه فعالیتهایی در زمان پوشاندن چشم بهتر است انجام دهید ؟ بهترین فعالیتها ، اعمالی اند که بینایی کودک را تحریک کرده و وی را وادار به دقت بیشتری در جزئیات کند . مثلاً بازیهای ویدئویی از دور بیشترین بهبود بینایی را درکمترین مدت به دنبال دارد . اما هر فعالیت محرک بینایی که مورد علاقه کودک باشد ، می تواند مفید باشد . آیا پوشاندن چشم انحرافات چشم را نیز درمان می کند؟ هدف اصلی از پوشاندن چشم بهبود بینائی چشم ضعیف تر است و اکثراً انحرافات چشم ادامه می یابد . اما گاهی انحراف چشم با این درمان کمتر می شود . در صورتی که برای اصلاح انحراف چشم عمل جراحی نیاز باشد ، بهبود بینائی حاصل از پوشاندن چشم ضعیف به حفظ نتیجه جراحی در راست قرار گرفتن چشمها پس از عمل کمک خواهد نمود. چه مدتی لازم است پوشاندن چشم ادامه یابد ؟ هدف اولیه از پوشاندن چشمها بدست آوردن بهترین و بیشترین بینائی ممکن است . در بچه های کوچک تر  معمولاً نتیجه خیلی خوبی حاصل می شود . برخی از بچه ها فقط با چند هفته پوشاندن چشم سالم بهبودی همیشگی خواهند داشت . با این وجود در اکثر بچه های دیگر چند هفته تا چند سال لازم است عمل پوشاندن چشم سالم ادامه یابد . معمولاً در سن 9 سالگی وضعیت بینائی کودکان ثابت می شود و پس از این زمان دیگر نیازی به پوشاندن چشم نیست اما بهتر است معاینات منظم چشمی حداقل تا 9 سالگی ادامه یابد .